Bij alle geweld wil ik het waarom begrijpen. Met alle geweld probeer ik en heb ik geprobeerd het te begrijpen! Mensen die anderen naar het leven staan en op een mooie dag afspreken om met elkaar een paar dagen in vrede te leven. Bijzonder én vreemd. Elkaars maatjes doden en dan twee dagen samen kerstdagen vieren met een glaasje wijn en een sigaretje erbij.
Zoals bij ‘Het wonder van Niemandsland.’ Soldaten in de Eerste Wereldoorlog wensen hun tegenstanders prettige feestdagen en laten elkaar foto’s van hun gezinnetje zien. Om dan na het drinken, roken en de laatste groet, terug naar de beginstelling te lopen en verder te gaan met het aan hun bajonet rijgen van die tegenstanders. Ik kon daar toen als klein manneke niet met mijn petje bij en eigenlijk nu nog steeds niet.
Ik heb eens iets gelezen over het ‘Stockholmsyndroom.’ Misschien niet echt te vergelijken met een tijdelijke wapenstilstand tijdens een oorlog maar toch op zijn minst merkwaardig. Gegijzelde personen die sympathie en respect krijgen voor hun gijzelnemers. Zelfs nadat die gijzelnemers andere gegijzelden hadden gedood. Het verhaal van Patricia Hearst en haar gijzelnemers bij een bankoveral is daardoor erg bekend geworden. Bij de treinkapingen door Molukse jongeren in Nederland zijn er ook gevallen van het ‘Stockholmsyndroom’ bekend.
In de gevangenis liep ik tien jaar tussen de boeven rond. Criminelen die mensen beroofd of vermoord hadden. Wanneer ik een geweldadige gedetineerde betrap op het in bezit hebben van verdovende middelen ben ik de volgende op zijn lijstje. De man die in koelen bloede mensen had vermoord verbied ik om bij de laatste ronde naar een andere etage te lopen voor een boekje te ruilen met een andere gedetineerde. Boos roept hij naar me dat hij mijn huis, mijn bed en mij weet te wonen. Wanneer een beruchte messentrekker niet mag telefoneren omdat zijn oma al vier keer was gestorven die week zal mijn volledige familie wel eens hele donkere en nare feestdagen gaan meemaken.
Bij de wekelijkse fitnessmiddag, samen met een Joegoslavische huurmoordenaar, duwen we om en om de stang met gewichten omhoog. Bij elke volgende beurt bankdrukken doen we er een schijfje van vijf bij. Totdat we elkaar bij de laatste herhalingen bij de laatste centimeters moeten helpen om de gewichten omhoog te duwen. Ik heb bij mijn gestreepte en geblokte trainingsmaatje al eens drugs gevonden en heb hem al eens teruggefloten bij de laatste ronde.
Bij mijn laatste herhaling liggend op mijn rug zou ik het zonder zijn hulp niet redden. Geconcentreerd staat de gespierde Joegoslaaf achter me. Zijn armen boven me. Hij drukt de stang voorzichtig mee omhoog zodat de zware gewichten veilig boven me op de steunen van de halterbank terechtkomen.
‘Paran dobro prijatelj!’
ma 13 dec 2010, 23:36
